دهمین روز شهریورماه مقارن سالروز تاسیس قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا(ص) به عنوان روز پدافند هوایی در حافظه تاریخ به ثبت رسیده است.  این روز، یادآور قهرمانانی است که پای بر زمین و چشم بر آسمان داشتند. پدافندی‌ها از رادار سوباشی همدان، دهلران و اهواز گرفته تا دیگر گروه‌ها، همه دل در گروی آسمان داشتند. از جان گذشتند تا آسمان ایران، محفوظ و مصون بماند.

 

 

پدافند هوایی ایران در مهم‌ترین راهبرد و رسالتش، محافظت از آسمان کشور و کنترل تمامی ترددهای هوایی اعم از نظامی وترابری را بر عهده دارد. اما با آغاز جنگ هشت ساله و حمله‌های کور و ناجوانمردانه دشمن، حجم کار پدافند هوایی دشواری و حجمی چندصدبرابری یافت. هر پرنده ناشناسی در آسمان بی کران کشور باید توسط این سامانه پدافندی رصد می‌شد و علاوه بر این، تلاش دشمن برای ناشناس ماندن آن هم در شرایطی که برای ناشناس ماندن از پیشرفته‌ترین تجهیزات نظامی بهره می‌برد، کاری بود سخت و طاقت‌فرسا.

پدافند هوایی کشور، مردان بزرگی را دردامن خود پرورش داده که در تاریخ ارتش ایران بی همانند هستند. دو نفر از آنان جایگاه مهم فرماندهی نیروی هوایی را نیز به‌دست آوردند.

نخستین آن‌ها مرحوم سرتیپ معین پور که پس از پیروزی انقلاب اسلامی و درزمان جنگ ۸ ساله، بعد از سرتیپ شهید فکوری فرماندهی نهاجا را در دست گرفت. مرحوم معین‌پور سکان‌داری عملیات مهم و بزرگی همچون فتح المبین، آزادسازی خرمشهر را بر عهده داشت و تا آذرماه ۱۳۶۲ در این پست نقش‌آفرینی کرد. امیر سرلشگر شهید منصورستاری دیگر فرزند پدافند هوایی بود که از بهمن ماه ۱۳۶5 تا زمان شهادتش در  15 دی‌ماه 1373 فرماندهی نهاجا را بر عهده داشت.

پدافند هوایی نهاجا کتابی است پربرگ که خاطرات تلخ و شیرین زیادی را در خود گنجانده است. این کتاب رنگ و جان یافته از تلاش‌و فداکاری‌های نام‌هایی چون منصور ستاری است. این بخش از ساختار دفاعی کشور، درجنگ تحمیلی شهدای زیادی از همه قشرهای نیروی هوایی شامل افسران، همافران، درجه‌داران و سربازان تقدیم کشور کرده کرده است. ایثاگران و آزادگان فراوانی در ۸ساله برای دفاع از آسمان کشورشان، در پشت اسکوپ‌های رادار، توپ‌ها و سامانه‌های پدافندی خدمت‌رسانی کردند.

 

روزی که منصور در سوگ پدافندی‌ها گریست

 

جزیره خارک هرگزیاد وخاطره پرسنل پدافند هوایی را از یاد نخواهد برد. فرماندهان و نیروهایی که در جزیره خارک ایثارگرانه مقاومت کردند و از جان خود گذشتند، زمینه‌ساز حرکت چرخ‌های اقتصاد کشور و حافظ تمامیت ارضی ایران شدند.

در جریان عملیات فتح المبین، بیت‌المقدس،والفجر۸ ، کربلای ۵، آزادسازی مهران، آزاد سازی میمک و دیگر نبردهای مهم زمینی و هوایی، پدافند هوایی کلیدواژه اصلی و جدایی ناپذیر به حساب می‌آمد. این‌که ایران اسلامی اکنون از اقتدار و سربلندی سخن می‌گوید، مرهون مردانی است که حتی زیر بمباران سنگین جنگنده‌های دشمن، پست خودرا ترک نکردند.

پدافند هوایی هرگز ایستگاه رادار سوباشی همدان و شهدای بزرگ‌ آن‌را فراموش نخواهد کرد. سوباشی از  نخستین روزهای جنگ،  چشم بینای ایران بود.

سایت راداری سوباشی در ارتفاعات روستایی با همین نام از توابع شهرستان کبودرآهنگ در استان همدان قرار دارد، موقعیت راهبردی این سایت در طول جنگ تحمیلی به نحوی بود که اعلام وضعیت خطر قرمز و سفید ۱۳ استان از جمله استان‌های تهران، اصفهان و قم توسط این سایت راداری انجام می‌شد، هدایت تیز پروازان نیروی هوایی برای حمله به مواضع دشمن و درگیری با هواپیما‌های مهاجم، هدایت و کنترل صحنه نبرد هوایی و مدیریت ایجاد برتری هوایی در طول جنگ تحمیلی و کنترل آتش سامانه‌های پدافند هوایی با این سایت راداری مهم و راهبردی بود.

خشم دشمن بعثی از نقش‌آفرینی اثرمند راداری‌های مستقر در سوباشی همدان تا جایی بود که هدف قرار دادن این رادار را یکی از مهم‌ترین اولویت‌های خط آتش هوایی خود می‌دانستند. برنامه‌های دشمن برای از بین بردن این رادار  تا پیش از آغاز عملیات منافقین علیه کشور، ناکام مانده بود اما پیش از آغاز تجاوز منافقین به خاک کشور، در تاریخ سوم مردادماه 1367 سایت راداری سوباشی بمباران شد و بر اثر این انفجار، سقف اتاق عملیات دچار ریزش شد. فردای آن روز شرایط منطقه آن چنان حاد بود که تمام مسئولان ستاد پدافند هوایی، در سایت سوباشی به سر می‌بردند.

رادار سوباشی با تغذیه چندین سایت راداری، سراچه‌های موشکی زمین به هوا و سامانه‌های توپ ضد هوایی، آسمان منطقه غرب و بخشی از منطقه جنوب غرب و شمال غرب را تحت کنترل داشت و به دلیل عملکرد مناسب سایت رادار سوباشی خلبانان عراقی همواره از نزدیک شدن به آن وحشت داشتند تا جایی که حریم دفاعی سایت را دور می‌زدند.

وقتی خبر شهادت ۱۹ دلاورمرد پدافند نیروی هوایی ارتش  که تا آخرین لحظه ایستادند و در آخر هم به شهادت رسیدند، به گوش منصو ستاری رسید، دیگر نتوانست راه بر ریزش اشک‌های بی امان ببندد و در سوگ هم‌سنگرانش از جمله فرهاد دستنبو و دیگر پدافندی‌های همدان، به سوگ نشست.

اما بمباران رادار دهلران،  برگ دیگری بود بر فداکاری‌ و از جان‌گذشتگی پدافندی‎ها. نه تنها نهاجا، که ایران برای رادار دهلران گریست. رادار دهلران که به اسارت دشمن ‌درآمد، چشم بینای اهواز از ایران گرفته شد و اشک، بار دیگر بر پهنه گونه‌های منصورستاری جاری شد.

 

در طول تاریخ کشور، یاد و نام پدافندی‌های ایران، از رشته کوه‌های سربه فلک کشیده شمال غرب کشور تا آب‌های نیل‌گون خلبج همیشه فارس ماندگار است. مراکز مهم صنعتی، نظامی و اقتصادی کشور از کارخانه‌ها تا پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها همه و همه بر تلاش‌های ماندگار و سلحشورانه پدافندی‌ها شاهدند.

 

دهم شهریورماه، سال‌روز گرامی‌داشت قهرمانان دلاور پدافند هوایی ایران گرامی باد.

گزارش از پایگاه اطلاع‌رسانی شهید ستاری

پایان پیام/