ناگفته‌های دفاع مقدس بسیار است علی‌الخصوص خلاقیت‌ها، قهرمانی‌ها و از خودگذشتگی‌ها.. سرهنگ اصغر بالازاده از همرزمان شهید ستاری در این دوران، کسی است که از تلاش‌ها و مجاهدت‌های شهید ستاری به ویژه خلاقیت‌های این شهید والامقام در عرصه عمیاتی و پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ناگفته‌های بسیاری دارد.

 

سرهنگ بالازاده با بیان این‌که هیچ عملیاتی در کشور انجام نشد مگر با شرکت پدافند هوایی، به نقش این نیرو اشاره می‌کند و می‌گوید: پدافند هوایی مانند بقیه یگان های مشترکی ما در ارتش داشتیم، از جمله شکاری‌های نیروی هوایی، هوانیروز و توپخانه نیروی زمینی،  در تمام عملیات شرکت می‌کردند. من خودم بررسی کردم و پدافند هوایی در مجموع بیش از  110 عملیات، مشترک با نیروی زمینی ارتش و سپاه انجام داده بود.

 

سرهنگ بالازاده، به دفاع از خارک و جنگ نفت کش‌ها به عنوان بعد دیگری از تلاش‌های پدافند هوایی اشاره می‌کند:  اینارا که شما بذارید، پدافند هوایی تقریبا از بیش از 230 محل دفاع کرد، البته اعداد دقیق نیستند. همچنین عراقی‌ها در حدود 48 هزار حمله هوایی داشتند و پدافند هوایی 24 هزار عملیات تاکتیکی بر علیه آن‌ها انجام داد. این آمار و ارقام را از مدارک نیروی هوایی و پدافند هوایی برای کاری که برای ستاد کل انجام دادم استخراج کردم.

 

وی با بیان این‌که نقش پدافند هوایی و دیگر یگان‌های ارتش و سپاه فاصله نبود و در تمامی عملیات حضور داشت، عنوان می‌کند: از آبان‌ماه سال 59 زمین به هوای پدافند در عملیات هویزه که شرکت می کنه، وارد عملیات شد تا آخرین روزهای دفاع مقدس و عملیات والفجر 8 حضوری پررنگ داشت.

 

 

به گفته این پیشکسوت ارتش، امام خمینی(ره) پس از فرار بنی صدر که در آن زمان فرماندهی کل قوا به او تفویض شده بود و فرمانده جنگ نیز بود، فرماندهی جنگ را به شهید فلاحی سپرد. شهید فلاحی تا پیش از شهادتشان، فرماندهی جنگ را بر عهده داشتند و پس از شهادت ایشان آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مسئولیت جنگ و حجت‌الاسلام دکتر روحانی، مسئولیت را در حوزه دفاع هوایی به عهده داشتند.

 

بالازاده با اشاره به نقش قرارگاه رعد نهاجا برای دفاع هماهنگ و یکپارچه هوایی بیان می‌کند: از آنجایی‌که دفاع هوایی با تکیه بر سلاح هایی در میان دیگر نیروها بود، ضرورت یک هماهنگی بین ارتش و سپاه وجود داشت و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی این هماهنگی را انجام می داد. قرارگاه رعد را نیز به همین منظور  طراحی کرده بودند و  شهید بابایی و امیر غلامی در آنجا مسئولیت داشتند. 

 

نقش شهید ستاری در دفاع هوایی چه بود 

 

این پیشکسوت نیروی هوایی ارتش، به حضور بسیاری از کارکشته‌های ارتش در قرارگاه رعد اشاره می‌کند و می‌گوید: بسیاری از افسرهای مشهور پدافند هوایی مانند امیر مرآتی، امیر ساویز، ابهری و بقیه افراد زبده در قرارگاه رعد فعالیت کردند.  آیت الله هاشمی رفسنجانی مسئولیت فرماندهی عملیات هوایی را به شهید بابایی سپردند. 

 

سرهنگ بالازاده به آگاهی شهید بابایی از توانمندی و خلاقیت شهید ستاری اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: شهید بابایی هم از آنجایی که علم بسیار زیاد شهید ستاری را واقعا شناخته و شناسایی کرده بودند، شهید ستاری را به عنوان مسئول دفاع هوایی قرار دادند. 

 

به گفته وی، شهید ستاری وقتی مسئول دفاع هوایی شدند، مسئولیت مانیتورینگ و اداره صحنه نبرد هوایی عملیات با ایشان بود. ما با بررسی که کردیم کاملا برایمان آشکار و واضح بود که شهید ستاری از رفتار و خاصیت های تمامی تجهیزات پدافندی صحنه اطلاع کافی داشت.

 

 

سرهنگ بالازاده، خلاقیت شهید ستاری در استفاده از رادارهای تاکتیکی را یکی از نشانه‌های بارز خلاقیت ایشان می‌داند و بیان می‌کند: شهید ستاری برای اولین بار در تاریخ پدافند هوایی ایران، از رادار تاکتیکی (جی‌پی‌اس‌الون) در یک عملیاتی استفاده کردند که به اصطلاح «پرکننده نقاط کور عملیاتی» (گپ فیلر) نبود. 

 

 

او درباره این خلاقیت شهید ستاری توضیح می‌دهد: ما معمولاً رادارهای تاکتیکی (جی پی اس الون) را در نقاط کور راداری استفاده می کردیم و این کار در ایران به (گپ فیلر) مشهور شده بود. در حالی که رادار «جی پی اس الون» اصلاً از چنین ویژگی(پرکردن نقاط کور) برخوردار نیست. خاصیت اصلی رادار(جی پی اس الون) موقعی بود که کشور سازنده وارد جنگ با کره شد؛ در جنگ کره که در واقع جنگی میان کمونیسم و امپریالیسم غرب بود، نیروی هوایی آمریکا هم در گیر شد و برای اینکه بتواند صحنه را اداره کند، نیاز به رادارهای تاکتیکی را احساس کرد.

 

سرهنگ بالازاده معتقد است، ریشه رادارهای تاکتیکی (جی پی اس الون) از این جنگ است و شهید ستاری به خوبی به ویژگی‌ها و قابلیت‌های این رادار آشنایی داشت.

 

بالازاده، با اشاره به آشنایی کامل شهید ستاری از کارکرد این رادار، بیان می‌کند: علیرغم اینکه رادارهای منطقه، روی منطقه فاو پوشش‌های راداری داشتند، ایشان رادار «جی پی اس الون» را در این منطقه مستقر می‌کند و خودش به عنوان مدیر صحنه نبرد پدافند هوایی کل پروازها را مانیتورینگ می‌کند. دقیقا مشابه آن‌چه‌که توسط آمریکایی‌ها در عملیات هوایی و در جنگ ویتنام انجام می‌شد.

 

سرهنگ بالازاده با بیان این‌که شهید ستاری درباره کارکردهای این رادار به خوبی مطالعه کرده بودند و آگاهی نه تنها فنی، بلکه تاریخی از کارکرد ان داشتند، می‌افزاید: ایشان یک مورد تاریخی را به خوبی مطالعه کرده بودند، موشکافانه ریشه‌یابی کرده بودند، و آن‌چه که امروزه به تحلیل و بررسی سیر مراحل تاریخی معروف است، به خوبی توسط شهید ستاری انجام شد. ایشان جستجوگرانه به دنبال این رفتند که درک کنند چیستی و چرایی این رادار، چه بوده است. 

 

به گفته او، رادارهای آواکسی که ما الان می بینیم ادامه علمی انجام پوشش های هوایی در منطقه ها از (جی پی اس الون) هست که آنها زمین پایه بود والان دیگه به شکل هوا پایه ازش استفاده میشه. این تنها موردی هست که در کل استفاده از رادارهای تاکتیکی (جی پی اس الون) ما همچنین استفاده ای را از این سیستم دیدیم.

 

به گفته سرهنگ بالازاده، با بیان این‌که تا پیش از کاری که ستاری انجام داد، عموما در پدافند هوایی هیچ گونه بینشی نسبت به رادار «جی پی اس الون» به‌جز گپ فیلر وجود نداشت، ادامه می‌دهد: در 8 سال دفاع مقدس از این رادار عمدتاً به عنوان پوششی تکمیلی، یا به عنوان برطرف کننده ضعف دید رادارهای مادر استفاده شد و تنها موردی که ما دیدیم چنین کار تازه‌ای صورت گرفت، توسط شهید ستاری بود.

 

این همرزم شهید ستاری ادامه می‌دهد: این کار به قدری برای من جالب بود که وقتی تصمیم گرفتیم یک گروه پدافند هوایی را در دافوس نهاجا پایه گذاری کنیم بخاطر اینکه این کار شهید ستاری همیشه در ذهنم بود و دلم میخواست که در یک جایی ثبت شود و عنوان کتابی را که برای این گروه پدافند هوایی تدوین کردیم «مدیریت صحنه پدافند هوایی» نام گذاشتیم.

 

 

به گفته سرهنگ بالازاده، کاری که شهید ستاری انجام داد در نوع خودش در دفاع هوایی ایران نظیر ندارد. البته این بدان معنا نیست که کار ایشان در دنیا نظیر ندارد بلکه در ایران کاری تازه و خلاقانه بود و ایشان راه دیگران را ادامه نداد. 

این پیشکسوت نیروی هوایی ارتش، انباشت علمی، قدرت تجزیه و تحلیل بسیار بالای این شهید والامقام را دو ویژگی مهمی می‌داند که ایشان را به این حد رساند که خودش در صحنه‌ها حضور داشته باشد و کارها را به عهده بگیرد. 

 

سرهنگ بالازاده، توضیح می‌دهد: وقتی شهید ستاری فرمانده پدافند هوایی شد، کارها را دقیقا به روش کلاسیک و مبتنی بر استانداردهای کشور سازنده، انجام داد؛ اما نکته مهم کار شهید ستاری این بود که ایشان توانست ترکیب بسیار خوب از عملکرد زمین به هوای موشکی و توپخانه ای ایجاد کند که در هیچ جای صحنه دفاع هوایی کشور، مشابه این کار را نداریم.

 

 

امیرسرلشگر منصور ستاری فرمانده نیروی هوایی ارتش در 15 دی ۱۳۷۳ در سانحه سقوط هواپیما در نزدیکی فرودگاه اصفهان به همراه تعدادی از افسران بلندپایه نیروی هوایی و همرزمان اش به درجه رفیع شهادت نائل آمد.

 

پایان پیام/