«آب» و «خاک» و «خیبر»
سیرسیرکها سمفونی شبانهای به راهانداختهاند و نیزار، «مجنون» از رقص شبانهی علفزار خیس است. مهمان ناخواندهای راه به سوی دیگر اروند میگشاید
بی سر و صدا از لای نیزارهای بلند مجنون، عبور میکنی، می رسی به یک لانچر. کمی جلوتر، سربازها آرام و بی صدا، در دل تاریکی شب، راه خود را از میان ستونهای بلند و در هم تنیده نیزارها و از دل آب می گشایند.
عملیات خیبر، برون مرزی، آبی-خاکی آغاز شده است.
هورالعظیم. جزایر مجنون عراق؛ اسفند 1362
واپسین روزهای اسفندماه، یادآور عید است و پوست اندازی سال کهنه و رخت نوی طبیعت. اسفندماه هرسال دلتنگ است، دلتنگ خوزستان و مجنون و هورالعظیم. دلتنگ «منصور»، «عباس» رعد و سایر همسنگرها.
سرگرد منصور ستاری، معاون عملیاتی پدافند هوایی درسال ۱۳۶۲، به طور مستقیم پا به عرصه دفاع میگذارد و میدان، میزبان منصورمیشود. نسبت به بقیه نیروهای رزمنده پدافند هوایی در جنگ، دلنگرانیهای منصور بیشتر است، فعالیتهایش نیز.
عمده تمرکز و تلاش منصور، برای رفع کمبودها و ایجاد تکانی در شرایط نه چندان خوب جنگافزارهای پدافند هوایی اعم از رادار، موشک و توپهای ضدهوایی است، که به دلیل فرسودگی از نظر عمر قانونی، بهرهوری عملیاتی و استهلاک، وضعیت مناسبی ندارند.
شرایط سخت اقلیم خوزستان، با آن شرجیهای خاص، تأثیر نامطلوبش را روی روی تجهیزات گذاشته، نیروها که جای خود دارند؛ دستگاههای الکترونیکی، راداری، پدافندی و آفندی تشنه اورهالاند. تأثیر تحریمهای ظالمانه شرق و غرب اما در عدم واگذاری قطعات مهم برای تعمیرات و سرپا نگهداشتن تجهیزات و وسایل درگیر در مناطق مختلف، به خوبی حس میشود.
سرهنگ ستاری، که به خوبی تجهیزات را میشناسد، غرب را تجربه کرده است و راه و روش را خوب میشناسد، تجربه و اطلاعات و عزم را به کار بسته تا این وضعیت، از تهدید به فرصت تبدیل شود. به همین خاطر به طور مستمر در عملیات مهم برون مرزی، از جمله خیبر در جزایر مجنون عراق حضور دارد و حفاظت از رزمندگان، صیانت از آسمان و پشتیبانی عملیاتی، شب و روز نمی شناسد؛ ستاری، به طور دایم با جلسات متعدد با متخصصین مربوطه در حال یافتن راه حل و اجرای آن است.
شب؛ خوزستان چادر مهندسی رزمی
محل استقرار مهندسی رزمی پدافند هوایی نهاجا، درست در کنار سایت موشکی هاگ است و با عنوان «هجرت» در منطقه شط علی، هورالعظیم ایجاد شده است.
سرگرد منصور ستاری تا دیر هنگام، با سرهنگ خلبان عباس بابایی نفر ارشد نهاجا در منطقه حضور دارند و به بحث مشروح و مفصل در رابطه با چگونگی رفع بخشی ازمشکلات پیش رو، مشغول هستند.
لحظه به لحظه تحولات منطقه، با توجه عمیق به اتفاقهایی که در چند روز اخیر افتاده، بررسی میشود. توان نیروی هوایی عراق،با دریافت هواپیماهای شکاری جدید از شوروی، فرانسه از یک سو و کمکهای مالی و تجهیزاتی کشورهای عربی و پشتیبانی زیرساختی، افزایش یافته و نیروی هوایی بعث، جانی تازه گرفته است.
کشورهای عربی از اردن و کویت و امارات، بندرهایشان را نیز در اختیار عراق قرار دادهاند. خستگی تجهیزات، بسته بودن راهها و محدودیتهایی که سرهنگ منصور ستاری را بی تاب کرده بود باعث میشد خواب به چشم او نیاید و تا پاسی از شب، همچنان میتوان او را در نقطه ای منطقه، در حال گفتوگو، ارائه روشها و جست و چو در پی راهکار یافت. ذهن او احتمالا، سرشار بود از پرسش، پرسشهایی در ست و چوی پاسخ... . در تمامی این شرایط، اولویت شهید ستاری، یافتن ممکنترین راه حل ممکن، استفاده از نوآوری در کنار پذیرش ریسکهای بزرگ بود، ریسکهایی که مسئولیتپذیری بالای ستاری، باعث میشود خودش در کنار همه این کارها، حضور فیزیکی داشته باشد.
فصل تازه؛ سبکباری
کمخوابیها، دمادم اندیشیدنها و جلسههای متعدد، باعث میشود تا سرهنگ ستاری، با تکیه به تجربه و خلاقیتش، راهکار را بیابد. سبک سازی و چابک سازی سیستم موشکی هاگ که بشود بصورت ضربتی جابجا شد و این کار، فرصتی ایجاد میکند تا به صورت هجومی، در نقاطی نامعلوم برای دشمن، توهم وجود تجهیزات سنگین پدافندی ایجاد شود. ماکت تجهیزات بزرگ، جایگزین تجهیزات اصلی شدهاند از جمله سیستم موشکی هاگ، که جای خود را به نمونه نمایشی داده است و تشخیص این تجهیزات برای دشمن قابل تشخیص نیست. وقتی دشمن قصد دارد به این نقطه حمله کند، از جای دیگری که تصورش را هم نمیکند مورد حمله قرار میگیرد. کاری سخت و خلاقانه، که پذیرش ریسک انجام آن برای سرهنگ ستاری، بسیار سنگین آمد اما نتایج ارزنده آن، ماندگار شد در ذهن آنانی که تحول آفرینی را چندان باور نداشتند.
بااستفاده ازتوپهای ضدهوای ۲۳ میلی متری، دولول ساخت روسیه و استفاده نامتقارن و نامتوازن به صورت همزمان، استاندارد تازه ای را ایجاد کرد، استانداردی تحت عنوان جنگ «ناهمطراز».
همچنین با استفاده از توپ ضدهوایی اورلیکن ۳۵ میلی متری متری ساخت کشور سوییس، پدافندی ها توانستند بدون رادار و با جابه جایی های مستمر، کارهای مهمی را در دفاع از آسمان کشور انجام دهند. این دو طرح تا حدود زیادی در جلوگیری از بمبارانهای دشمن مفید بود گرچه منصور به همین نقطه بسنده نکرد و راه را ادامه داد، راهی که در عملیات والفجر 8 تحول آفرین شد.
نظر دهید